In de wachtkamer van het gemeentehuis drong het plotseling goed tot me door. Ik stootte mijn moeder opgetogen aan. “Nog efkes en dan krijg ik een paspoort!” Ze keek een beetje verward terug. Terwijl ik niet kon wachten om deze ‘sleutel tot de wereld’ in mijn handen te krijgen, vroeg zij zich waarschijnlijk af in welke uithoek van de wereld haar enige dochter ten prooi zou vallen aan een exotische barbaar… Maar dat besefte ik mij later pas, toen ik mijn paspoort al twintig keer doorgebladerd had.
Zo blij als een kind, dat was ik. Volkomen, onvoorwaardelijk blij. Als je volwassen bent, zijn er allerlei factoren die een aankoop of een cadeau flink kunnen overschaduwen, maar daar had ik voor even maling aan. Het prijskaartje, stiekeme twijfels, schuldgevoelens, enzovoorts: het bestond gewoonweg niet.
Onderweg naar opa en oma (die ik natuurlijk zo snel mogelijk mijn paspoort liet zien, als ware het mijn eerste rapport) ging het gesprek over Polen. Over een paar weken vlieg ik naar Krakau, waar ik een cursus Pools ga volgen. En waarschijnlijk, als mijn EVS-project doorgaat, kan ik aansluitend in Wrocław aan de slag. Voor mij een extra reden om vrolijk te zijn, maar voor de achterblijvers – en met name voor mijn ouders – ligt dat net even anders. Dat merk ik aan… alles, eigenlijk. Ik ben nu eenmaal geen klein kind meer.
Dus terwijl ik mijn paspoort voor de éénentwintigste keer doorbladerde, probeerde ik alle vragen zo goed mogelijk te beantwoorden, om wat twijfels weg te nemen. Voor zover dat mogelijk is, als het al mogelijk is. En toen zag ik ineens, op de eerste pagina, een mooi verzoek staan.
In naam van Zijne Majesteit de Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz., verzoekt de Minister van Buitenlandse Zaken alle overheden van bevriende staten aan de houder van dit paspoort vrije en ongehinderde doorgang te verlenen alsmede alle hulp en bijstand te verschaffen.
“In dat geval”, zei mijn moeder opgelucht, “durf ik je best naar Polen te laten gaan.”