Bijna aan het einde van mijn reis: tijd om af te ronden en terug te blikken. Ik kan alvast verklappen dat Belgrado wat mij betreft als winnaar uit de bus komt, maar de stad die mij het meest verrast heeft is Frankfurt (am Main).
Nu moet ik eerlijk zeggen dat ik van tevoren geen (hoge) verwachtingen had van deze stad. Toen ik mijn reis aan het plannen was, zocht ik een stad ergens tussen Salzburg en Breda, die goed bereikbaar is met de trein, en niet München… Dan kom je al snel bij Frankfurt uit.
Meer zat er niet achter, en dat is eigenlijk – zo weet ik nu – een beetje vreemd. Als geboorteplaats van onder andere Goethe en Anne Frank, als “hoofstad” van het Heilige Roomse Rijk en als Mainhattan van Europa (naar Frankfurt am Main) heeft deze metropool toch best wat te bieden…
Hoe komt het dan dat Frankfurt toch (relatief) weinig toeristen trekt? Wel, ik ben natuurlijk geen expert, maar het zou met de volgende factoren te maken kunnen hebben.
Ten eerste is Frankfurt vooral een handelsstad, een marktstad. En hoewel sommige markten druk bezocht worden door buitenlandse bezoekers (zoals de wereldberoemde Frankfurter Buchmesse): het merendeel van het handelswezen is voor hen niet zo interessant. En andersom hebben handelaren en bankiers meer aandacht voor goederen en koersen, dan voor het lokken van (potentiële) toeristen.
Daar komt nog eens bij dat Frankfurt geen mooie stad is. Ooit kon men hier de grootste Gotische Altstadt van Europa vinden, maar na de Tweede Wereldoorlog stond daar nauwelijks meer iets van overeind. De herbouw werd in de jaren daarna voortvarend en pragmatisch aangepakt – lees: beton – en zo verloor Frankfurt haar mooie, oude binnenstad.
Maarrrr… Tussen 2012 en 2018 is een deel van die historische binnenstad opnieuw opgebouwd: de Neue Altstadt! In totaal gaat het om 35 panden, waarvan er vijftien zo correct mogelijk gereconstrueerd zijn, op basis van historische bronnen. Eind deze maand, van 28 t/m 30 september, vindt er een driedaags feest plaats ter ere van de officiële opening… Dus eigenlijk had ik hier een heuse preview te pakken! En ik moet zeggen: het geheel heeft een vrij hoog “Disney-Duitsland-gehalte”, maar het ziet er ongetwijfeld stukken beter uit dan vóór de reconstructie. En ik twijfel er ook niet aan dat Frankfurt hiermee een heuse trekpleister in handen heeft. (De groepen Chinese toeristen binnen de Neue Altstadt waren nu al niet meer op één hand te tellen, laat staan over een jaar of twee…)
Voor reizigers uit Duitsland en andere Europese landen – die weten waar ze échte oude binnensteden kunnen zien – zou het tot slot misschien helpen als Frankfurt minder ‘crimineel’ zou zijn. Dit wist ik vooraf ook niet, maar de meeste Duitsers weten het wel: Frankfurt staat bijna elk jaar bovenaan in het rijtje Duitse steden met de meeste geregistreerde misdaden per hoofd van de bevolking.
En ook al kloppen die cijfers niet helemaal: het doet de reputatie van de stad natuurlijk geen goed. (De internationale luchthaven van Frankfurt ligt bijvoorbeeld binnen de gemeentegrenzen, dus alles wat daar gebeurt telt mee – maar ja, dat moet je maar net weten.)
En helemaal onterecht is die reputatie nou ook weer niet… Daarvoor hoef je alleen maar even een rondje te lopen door het Bahnhofsviertel, de rosse buurt vlakbij het station. Een veilige wijk, tot je er drugs koopt – en schijnbaar verkoopt bijna iedereen er drugs. Verslaafden liggen er midden op de stoep te slapen, want de politie laat de eindgebruikers met rust. Alleen op die manier houden ze genoeg mankracht over om zich te kunnen richten op de dealers en hun (maffia-)bazen.
Hoe ik dat weet? Dankzij mijn onwetendheid had ik de pech – of het geluk – dat mijn hostel midden in die wijk stond…
Ik zeg “geluk” want ik heb me er geen moment onveilig gevoeld, heb al mijn spullen nog, en ik heb nu een vollediger beeld van Frankfurt dan wanneer ik in een andere wijk overnacht zou hebben. Een beeld van allerlei onverwachte dwarsverbanden. Zakenmannen die meer dan 1000 euro per maand neertellen om in de meest ongure wijk van de stad te kunnen wonen – zodat ze met de fiets naar hun werk kunnen. Beveiligingsbedrijven die gerund worden door de maffia. Films die hier opgenomen worden als het echte Manhattan te duur is. Undsoweiter.
En geluk omdat de laatste halte van mijn reis óók heel interessant bleek te zijn.